ตำราเศษพระจอมเกล้าฯ

                ตำราเศษพระจอมเกล้านี้ เป็นตำราของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4) พระองค์เป็นกษัตริย์นักปราชญ์ มีความรู้ทางดาราศาสตร์และโหราศาสตร์ เป็นที่ยอมรับนับถือของชาวไทยและชาวต่างประเทศมากที่สุด คราวหนึ่งพระองค์ทรงคำนวณทางดวงดาวว่าจะเกิดสุริยุปราคาขึ้น และจะได้เห็นชัดเจนในเมืองไทย แต่ต้องไปดูกันที่ภาคใต้

                ในปี พ.ศ.2411 พระองค์ทรงคำนวณว่าจะเกิดสุริยุปราคา เต็มดวงและเห็นได้ชัดเจนที่ตำบลหว้ากอ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ พระองค์จึงเสด็จไปตั้งค่ายพักแรมที่นั่น ฝรั่งจากมลายู สิงคโปร์สมัยนั้นได้มาตั้งกล้องดูด้วย และก็ปรากฏเป็นจริง แต่บังเอิญเหลือเกิน นับเป็นคราวเคราะห์ของพระองค์เอง เพราะที่นั่นมียุงชุกชุมมาก พอเสด็จกลับก็ประชวร ด้วยโรคไข้จับสั่น ซึ่งสมัยนั้นเรียกกันว่าเป็นไข้ป่า และเสด็จสวรรคตในปีนั้นเอง

                สำหรับเศษพระจอมเกล้าฯ นี้ ปรากฏว่ามีมหาชนนิยมมากนำไปใช้ทำนายกันมาก เพราะเห็นว่าถูกต้องแม่นยำเป็นส่วนใหญ่

                วิธีตั้งทำนาย ท่านให้เอา วัน เดือน ปี บวกเข้าด้วยกัน โดยกำหนดนับปีชวด เป็นปีแรก เดือนอ้าย (1) เป็นอันดับแรก และนับวันอาทิตย์เป็นวันแรกไปจนถึงวัน เดือน ปี เกิดของผู้นั้น บวกกันได้เท่าไรให้หักออกให้มีเศษไม่เกิน 10 แต่จะเท่าใดก็ได้ (เดือน”มกราคม” จะตรงกับเดือน 2)

                ตัวอย่าง  คนเกิดปีระกา         =              10

                             เดือนกันยายน        =              10

                             วันอังคาร              =                3

                             รวมกันได้              =              23

                ตามจำนวน 23 นี้หักออก 10 เหลือ 13 ถ้าเห็นว่ายังเกิน 10 อีกก็ให้หักออก 10 จึงเหลือ 3 ถือว่าเศษ 3 แล้วดูคำทำนายต่อไป

                                เศษ 1 เสาเรือนไหม้ไฟ          ชะตาใครทั้งชายหญิง

                ไร้เรือนที่พักพิง                                     ที่พึ่งพักสำนักเนา

                                จะร่อนเร่ระเหระหน             เร่งเจียมตนอย่าดูเบา

                เพราะว่าชะตาเรา                                   โทษประกอบจึงเกิดกรรมฯ

                                เศษ 2 จะครองไข้                   มีโรคร้ายรับประจำ

                หยูกยาจะหาทำ                                      ปลูกแท้จนแก่ตัว

                                เศษ 3 ความสบาย                   มีข้าควายและเกวียนวัว

                พอสมสกุลตัว                                        เข้าที่ทายสถานกลาง

                                เศษ 4 มีข้าครอก                     อเนกนอกคณานาง

                อุปถัมภ์ล้ำสำอาง                                   บ่ไข้ชุกบ่ทุกข์เป็น

                                เศษ 5 ชะตากลับ                    ทุนทรัพย์แลแสนเข็ญ

                ภายหลังชะตาเป็น                                 ทุนทรัพย์จะนับพัน

                                เศษ 6 ยะยกญาติ                     เป็นเชื้อชาติประเสริฐสรรพ์

                เงินตรายศถาพลัน                                  ทุนทรัพย์ลำดับมี

                                เศษ 7 นั้นผ้าขาด                     จะนุ่งห่มก็เต็มที

                พักตราผอมราศี                                      ระคายดับทั้งทรัพย์สิน

                                เศษ 8 นั้นเปรื่องยศ                                จะปรากฏกระเดื่องดิน

                ทรัพย์ศฤงคารสถานถิ่น                        ทั้งอำนาจและวาสนา

                                เศษ 9 กินข้าวกลางตลาด       เสมอชาติสุนัข

                ถึงจะมีวาสนา                                         ต้องประกอบการทำงาน

                                แม้นตระกูลทลิทก                                ถึงต่ำตกก็บ่นาน

                ดังนักเลงสุราบาน                                  พอขวนขวายใส่ทองตน

                                เศษ 10 เหมือนนกแขกเต้า     ทำรวงรังระวังฝน

                แสวงดีย่อมมีผล                                     อย่าคลอเคล้ากับเหล่าพาล

                                เหมือนนกปักษีอันมีปีก        รู้หลบหลีกธนูพราน

                ถ้าประมาท จะเสียการ                          จะซอกซ้ำระกำกายฯ

                หมายเหตุ  ตามที่ยกตัวอย่าง วัน เดือน ปี นั้น แสดงว่า เศษ 3 ก็ให้ทำนายเกี่ยวกับเศษ 3

                อนึ่ง การทำนายตามเศษประจอมเกล้าฯ นี้ ท่านให้ถือทำนายตามลักษณะตระกูล โดยแบ่งส่วนการทำนายให้ถูกต้อง แต่เดิมนั้นนัยว่าพระองค์ทรงคิดคำนวณไว้ทำนายเฉพาะบุคคลในรั้วในวังเท่านั้น